Św. Grzegorz VII, papież

dzień w kalendarzu 25 maja

gr. gregórios gorliwy, czuwający

Św. Grzegorz VII, papież. Urodził się w 1028 roku w Toskanii. Miał na imię Hildebrand. Przybył wcześnie na Lateran. Być może przedtem był mnichem u benedyktynów w Cluny Był wysyłany przez papieży (Grzegorza VI, Leona IX, Mikołaja II) z misjami do różnych krajów. W 1054-1056 legat papieski we Francji, w 1057 w Niemczech. Później zarządzał bazyliką św. Pawła za Murami. Był skarbnikiem Stolicy Apostolskiej. Miał poważny wpływ na politykę papieży XI wieku. Aleksander II mianował go kardynałem archidiakonem. Po śmierci tego papieża Hildebrand został wybrany na stolicę Piotrową 22 kwietnia 1073 roku. Przyjął wtedy święcenia kapłańskie i biskupie. Podjął głęboką reformę Kościoła, pragnąc uniezależnić go od władzy świeckiej. Wypowiedział walkę: symonii (kupowaniu urzędów kościelnych), inwestyturze (wybieraniu przez panujących na stanowiska kościelne m.in. biskupów i opatów) oraz niezachowywaniu celibatu przez duchownych. Na synodzie rzymskim w lutym 1076 roku ekskomunikował króla niemieckiego Henryka IV, który wystąpił przeciw jego dekretom. W rok później w Canossie król jako pokutnik stał przez trzy dni u bram zamku, prosząc papieża o przebaczenie. Grzegorz zdjął z niego klątwę, ale konflikt nie ustał. W 1084 roku Henryk IV zdobył Rzym i osadził w nim antypapieża Klemensa III. Grzegorz VII podczas najazdu schronił się w Zamku Anioła. W kilka tygodni później z odsieczą przyszły wojska normańskie i przymusiły do odwrotu króla niemieckiego oraz antypapieża. Grzegorza uwolniono. Wezwani przez niego sprzymierzeńcy zachowali się jednak jak wrogowie rabując, niszcząc i paląc. Grzegorz VII został zmuszony do opuszczenia Rzymu. Udał się do Salerno. Tam 25 maja 1085 roku zmarł. Na łożu śmierci wypowiedział słowa, które umieszczono w katedrze przy ołtarzu, gdzie spoczywa: „Umiłowałem sprawiedliwość, a znienawidziłem nieprawość, dlatego umieram na wygnaniu.” Kanonizowany w 1606 roku.

IKONOGRAFIA: Św. Grzegorz VII przedstawiany jest w papieskim stroju, często w tiarze. Jego atrybutami są: gołąb, księga, łzy (z powodu doświadczanych prześladowań), obraz Matki Bożej, do której miał szczególne nabożeństwo.